با ورود اندیشه‌های مدرن به خصوص نظریه ناسیونالیسم به ایران، ایرانیان تعارضی میان اسلام و تجدد احساس کردند. بسیاری از روشنفکران عنصر ملی‌گرایی مولفه اساسی هویت ایرانی معرفی کردند و هویت اسلامی را انکار نمودند. از این زمان (حدود دو قرن پیش) به بعد هویت به مسأله مهمی برای ایرانیان بدل شد و در همین راستا نظریات مختلفی از سوی اندیشمندان ایرانی و غیرایرانی درباره هویت ایرانی ایجاد شد.

نظريه‌هاي كه تاكنون دربارۀ هويت ملي ايران مطرح شده‌اند را می‌توان در سه گروه دسته‌بندي کرد: نظر نخست به ايران باستان مربوط است كه در قالب نظريه‌هاي نژادپرستانه يا تاريخ‌سازانۀ هويت، عظمت و مَجد ايراني را به قبل از اسلام نسبت مي‌دهد. گروه دوم،‌ نظريه‌هاي تلفيقي بين هويت اسلامي و ايراني هستند که نوعي «بازگشت به خويشتن» را هم مطرح مي‌كنند. این گروه سعی دارد برخلاف گروه نخست، بعد اسلامی و معنوی هویت ایرانی را پررنگ‌تر از ایران باستان و تجدد نشان دهد. گروه سوم نظریه‌های تلفیقی هستند. این نظريه‌ها بين سه مولفه اسلام، ايران و غرب، به نوعي هويت موزاييكي يا به قول داریوش شایگان هویت «چهل‌تکه» قائل مي‌شوند. صاحبان این نظریات معتقدند هركدام از این سه مولفه در مقاطعي از تاریخ هويت ايراني را شكل داده‌اند. از همین روی در تلاش خواهیم بود تا به بررسی و تبیین نظریات هویت ایرانی بپردازیم.

در همین راستا در کانون اندیشه جوان قصد داریم تا در روز دو‌شنبه ۱۰ آبان ماه ساعت ۲۱ با حضور سیدجواد میری در نشستی مجازی تحت عنوان «بررسی نظریات درباره هویت ایرانی» در صفحه اینستاگرام کانون اندیشه جوان به نشانی canoon_org@  به گفتگو بپردازیم.