ایرانیان از جوامعی هستند که قدمت هویت آنها مورد نزاع و جدال اندیشمندان بوده است. یکی از موضوعات مورد اختلاف درباره هویت ملی ایرانیان، مفهوم «ایران» است. درباره قدمت یا مدرن بودن مفهوم ایران دو نگاه عمده وجود دارد. در نگاه نخست، گرایشهای پستمدرن و جریانهای قومگرایانه مانند پانترکها قرار دارند که معتقدند که تصویر موجود از ایران به عنوان یک ملت یکپارچه و دارای تداوم تاریخی، ساخته و پرداخته ایدئولوژیهای دوره مدرن بهخصوص ناسیونالیسم است که در زمان رضاشاه شکل گرفت. به عقیده این گروهها، کشوری با سرزمینی مشخص به نام «ایران» را بهسختی میتوان در متون کهن ماقبل مدرن پیدا کرد. آنها معتقدند مسأله تداوم تاریخی ایران از دوره باستان تاکنون ساخته و پرداخته ذهن شرقشناسان غربی و روشنفکران ایرانی است.
دیدگاه دوم به گروه موسوم به «دیرینهگرایان» اختصاص دارد. آنها معتقدند پدیدههایی مانند ملت و احساس تعلق به یک جامعه دارای میراث فرهنگی و تمدنی خاص ریشهای کهن دارد و با ناسیونالیسم به عنوان یک پدیده مدرن متفاوت است آنها بر این باورند که گرچه ناسیونالیسم به عنوان یک نگرش سیاسی خاص در تاریخ ایران به قرن بیستم محدود میشود؛ اما این بدان معنا نیست که اصولاً پدیدهای به نام «ملت» و احساس به سرزمینی با تاریخ و فرهنگی خاص مانند ایران ساخته و پرداخته روشنفکران قرن بیستم است. در این نشست ما در تلاش خواهیم بود تا دیدگاه های مختلف درباره مفهوم قدمت ایران را بررسی کنیم و به این پرسش پاسخ بدهیم که مفهوم ایران و هویت ایران امری متأثر از ایدئولوژیهای مدرن است یا قدمت آن به دوره پیشامدرن بازمیگردد؟
در همین راستا در کانون اندیشه جوان قصد داریم تا در روز سهشنبه ۱۱ آبان ماه ساعت ۲۱ با حضور سیدحسین شهرستانی در نشستی مجازی تحت عنوان «ایران؛ مفهومی قدیم یا مدرن؟» در صفحه اینستاگرام کانون اندیشه جوان به نشانی canoon_org@ به گفتگو بپردازیم.
پاسخ