کتاب «سایه روشن های سایه(نقد اشعار هوشنگ ابتهاج»)نوشته استاد حمید رضا شکارسری توسط کانون اندیشه جوان منتشر شده و درنمایشگاه کتاب امسال حاضر است.در همین زمینه گفت و گوی کوتاهی با نویسنده کتاب انجام داده‌ایم که در ادامه مطلب،از منظرتان عبور خواهد کرد.
انگیزه شما ازنگارش این کتاب برای مخاطب جوان چه بود؟
شعر همچون هر مقوله ي فرهنگي ديگر بر سنت خود تكيه داده است تا نو به نو شدن را با پشتوانه اي قابل اتكا به انجام برساند . شعر معاصر فارسي با تكيه بر سنت سترگ شعر كهن فارسي امروز مي تواند به اين افتخار كند كه چهره هايي اگر نه به درخشش رودكي و خيام و سنايي و سعدي و حافظ و مولانا و … اما با اعتباري درخور چون نيما و اخوان و شاملو و سهراب سپهري و … را دارد كه مي تواند حتي در عرصه ي شعر امروز جهان مطرح نمايد و از آن دفاع کند.
بررسي و شناخت چهر هاي شاخص شعر معاصر مي تواند مخاطبان را با فضاي شعر معاصر آشنا نمايد و نيز مي تواند با تشخيص سايه روشن هاي اين چهره ها ضمن پرهيز از اسطوره سازي هاي رايج، مخاطبان را از داشته هاي با ارزش فرهنگي خود غرق غرور ملي كند . اميرهوشنگ ابتهاج ، شاعر غزل سرا و نوسراي معاصر از اين گروه شاعران است كه شناخت شعر او مي تواند هم به شناخت طيف عمده اي از اشعار سنتي و نو روزگار ما بيانجامد و هم به شناخت تاثير و تاثر اوضاع سياسي – اجتماعي متلاطم و پرفراز و نشيب سده ي اخير بر شعر شاعران آن از جمله ابتهاج كمك نمايد . متاسفانه تاكنون علي رغم معروفيت و اشتهار اين شاعر نامدار و با وجود تحقيقات متعدد پايان نامه اي در دانشگاه هاي كشور ، كتابي در مورد اين شخصيت ادبي معاصر منتشر نشده است يا لااقل نگارنده به آن دسترسي نيافته است . اين کتاب شايد بتواند قدمي باشد در راه رفع اين كمبود عجيب و شايد باور نكردني .
اهمیت موضوع کتاب را چگونه ارزیابی می کنید؟
شعر فارسي مهم ترين رسانه ي هنري و ادبي تاريخ فرهنگ ايران بوده است و امروزه حتي با وجود رسانه هاي حقيقي و مجازي متنوع و گسترده هنوز هم شعر از كاراترين رسانه هاي اجتماعي محسوب مي شود . رسانگي شعر خصوصا پس از نهضت و شعر مشروطه پررنگ تر هم گرديد . شعر و اوضاع اجتماعي و سياسي به شدت بر يكديگر تاثير مي گذارند و از هم تاثير مي پذيرند . اين اوضاع به خصوص در مورد شاعراني كه اوج كارشان در روزگاري پرتنش و پرالتهاب چون دهه هاي سي تا هفتاد بوده است بيشتر نمود مي يابد . امير هوشنگ ابتهاج از شاعران مطرح اين دوره است كه بررسي آثار او مي تواند در اثبات اين نظريه كارآمد باشد .
در این کتاب به چه محورهایی پرداخته می شود؟
سوالات اصلي عبارت اند از: مختصات و ويژگي هاي اساسي و مهم شعر امير هوشنگ ابتهاج كدام است ؟غزل چيست و چه سابقه و سنتي دارد و غزل معاصر چه ويژگي هاي و جايگاهي در ادب معاصر دارد؟ شعر ابتهاج چه ويژگي هايي دارد؟ ارزش شعر ابتهاج متني است يا فرامتني؟ موضوعات و محتواهاي اصلي شعر ابتهاج كدام است ؟ آيا انتهاج شاعر نوگرايي ست ؟ و…
در آخر اگر حرف ناگفته ای باقی مانده است، بفرمایید؟
در این کتاب به زبانی ساده و به اختصار با رعایت ایجاز به شعر اميرهوشنگ ابتهاج پرداخته مي شود . در این کتاب در کنار آشنايي كلي نقدي مختصر بر آثار ابتهاج ارايه خواهدگرديد . در این کتاب سعی خواهد شد بی‌طرفانه و فقط با ملاک و معیار علمی و بدون توجه به خط‌بندی‌های متداول اجتماعي و سياسي به شعر اين شاعر پرداخته شود. این کتاب به عنوان یکی از منابع تحقیق برای مطالعات بعدی مورد استفاده خواهد بود و الگویی برای کارهای بعدی و فتح بابی برای تحقیقات مشابه خواهد بود.
پاسخ