در دومين قسمت از سلسله جلسات كانون انديشه جوان با عنوان «ما و تركيه»، نسبت تركيه با جريان مقاومت اسلامي مورد بحث و بررسي قرار گرفت.
در بخش اول اين نشست، محمد قادري، با اشاره به لزوم بررسي ريشه فكري و اعتقادي جريان حاكم بر تركيه و بويژه حزب عدالت و توسعه در واكاوي نسبت تركيه با جريان مقاومت اسلامي گفت: پيشينه فكري آقاي اردوغان به جريان هاي اخواني باز ميگردد و وي در حال حاضر سردمدار اين جريان در تركيه است. نقطه شروع درگيري اردوغان با نظام حاكم بر سوريه را نيز بايد در همين جا جستجو كرد، از پيشينه تاريخي تقابل جريان اخواني با حافظ اسد رييس وقت حزب بعث، و سپس انباشت و امتداد اين تقابل و رودررويي ها تا شروع بحران نيابتي در سوريه كه دولت هاي غربي آن را ايجاد كردند.
پژوهشگر و فعال رسانه اي حوزه بين الملل با اشاره به اهداف دولت هاي غربي در بحران سوريه اظهار داشت: يكي از اهداف غربي ها در ايجاد و شعله وركردن بحران سوريه، ايجاد خدشه در روند انقلاب هاي عربي بود كه بارها سياستمداران آمريكايي به اين نكته اذعان داشته اند. از سوي ديگر ميخواستند تا جمهوري اسلامي به عنوان رهبر مقاومت سرگرم دلمشغولي شود و نتواند در جريان انقلاب ها و تحولات نقش مهمي ايفا كند، و علاوه بر اين موارد، ميخواستند تا از اين رهگذر، استارت پروژه آمريكايي در چهارچوب كلان راهبرد تجزيه منطقه از سوريه آغاز شود.
“نظام سياسي تركيه در حوزه تعاملات بين المللي سعي دارد به موضوعات نگاه اعتقادي نداشته باشد. رويكرد اردوغان يك رويكرد سكولار است و معتقد است وقتي منافع كشور ايجاب ميكند كه تعاملاتي با رژيم صهيونيستي صورت بگيرد، به انجام همان كارها ميپردازد و وقتي مي بيند اين تعاملات به وجهه او در جهان اسلام آسيب ميزد، مواضعي عليه رژيم صهيونيستي ميگيرد.”
سردبير پايگاه خبري نورنيوز در پاسخ به سوال درباره ريشه مواضع تركيه و اردوغان درباره فلسطين گفت: جريان مقاومت در فلسطين، يك شكل و يك دست نيست، بخشي مانند جريان حماس ادامه جريان اخواني است و به همين دليل تا زماني كه خالدمشعل رييس دفتر سياسي حماس بود، دفترش در دوحه قطر كه حاكمانش رويكرد اخواني دارند، برقرار بود و حمايت تركيه از اين جريان هاي اخواني با هدف تقويت اين جريان، در مقابل گروه هاي ديگر مثل جهاد اسلامي كه نزديك تر به گفتمان انقلاب اسلامي است، صورت مي پذيرد. از سوي ديگر، اردوغان اينگونه تصور ميكند كه رهبري جهان اسلام را به عهده دارد و به همين دليل نميتواند مخالف يكي از مهم ترين آرمان هاي اسلامي باشد يا در اين باره سكوت كند.
كارشناس برنامه با تأكيد بر غير ايده آليستي بودن نگاه حاكميت تركيه در روابط بين الملل گفت: نظام سياسي تركيه در حوزه تعاملات بين المللي سعي دارد به موضوعات نگاه اعتقادي نداشته باشد. رويكرد اردوغان يك رويكرد سكولار است و معتقد است وقتي منافع كشور ايجاب ميكند كه تعاملاتي با رژيم صهيونيستي صورت بگيرد، به انجام همان كارها ميپردازد و وقتي مي بيند اين تعاملات به وجهه او در جهان اسلام آسيب ميزد، مواضعي عليه رژيم صهيونيستي ميگيرد و سعي دارد اين دو موضع متناقض را در كنار هم مديريت و رهبري كند. از سوي ديگر، جريان حاكم تركيه با سد مستحكمي به عنوان گروه هاي مقاومتي كه الگوي آنها جمهوري اسلامي بوده، مواجه شده و بنابراين چاره و گريزي نداشته كه هم در حمايت خود از فلسطين تأكيد كند و هم با صف آرايي در برابر آنها، نقش خود در اين جريانات را يادآور شود. علاوه بر اين تركيه سالهاست پشت درهاي اتحاديه اروپا گير كرده و تمام تلاشش را ميكند كه به عنوان عضو پذيرفته شود، در حاليكه موضع اتحاديه اروپا نسبت به رژيم صهيونيستي عموماً حمايتي است و به همين دليل اردوغان سياست يكي به نعل و يكي به ميخ را در مواجهه با رژيم صهيونيستي در پيش گرفته است.
قادري در ادامه در پاسخ به اين پرسش كه چرا تركيه به روند آستانه به عنوان مهم ترين فرايند حل ديپلماتيك بحران سوريه ملحق شد، گفت: بسياري به اشتباه تصور كردند حضور تركيه در كنار ايران و روسيه در روند آستانه به معناي عقب نشيني بود، اما اساساً اردوغان به عنوان وكيل مدافع جريان معارض در اين روند شركت كرده بود، البته به مرور خواستند بين معارضه مسلح و سياسي تفكيك قائل شوند و از معارضان مسلح فاصله بگيرند، اما در عمل چنين تفكيكي اتفاق نيفتاد.
پاسخ