بررسی پشت پرده کودتای ۲۸ مرداد
یکی از رویدادهای مهم تاریخ معاصر ایران تلاش های دولت دکترمحمد مصدق در جریان ملی شدن صنعت نفت از دست استعمارگران انگلیسی بود که دکتر مصدق را در برابر شاه و انگلیس قرار داد. ملی شدن صنعت نفت در جهان آن روز اتفاق بی سابقه ای بود که یک کشور جهان سومی علیه بزرگترین استعمارگر جهان یعنی بریتانیا قرار گرفته بود و تاثیر مهمی در اذهان رهبران ملی گرای خاورمیانه و جهان گذاشت.
تلاش های ایرانیان برای ملی شدن صنعت نفت با اعتماد کورکورانه به نیروی سومی چون آمریکا که خارج از مرزهای ایران قرار داشت همراه بود اما آمریکا با شکل گیری جریان های ملی گرا در مناطق نفتی خاورمیانه مسئله داشت و در نهان به فکر راه حل ساده برای اتمام مقاومت ایرانیان بود که نهایتا به سرنگونی دولت مصدق با کودتا انگلیسی- آمریکایی و تایید شاه پهلوی انجامید.
در همین راستا به مناسبت کودتای ۲۸ مرداد قصد داریم در نشستهایی با عنوان «پشت پرده کودتا» پیرامون دو موضوع «مصدق و آمریکا در معادلات جهانی» و «نقش مطبوعات و رادیوهای بیگانه در روند پیروزی کودتای ۲۸ مرداد» با حضور سیروس فیضی و مجید تفرشی در تاریخ بیست و ششم و سی ام مرداد ماه در صفحه مجازی اینستاگرام کانون اندیشه جوان به نشانی canoon_org@ به گفتگو بپردازیم.
نشست اول : مصدق و آمریکا در معادلات جهانی
بررسی رابطه دولت مصدق و آمریکا در بستر روابط جهانی
سیاست استفاده از نیروی سوم، به عنوان ابزاری برای کاهش فشار استعماری کشورهای اروپایی همواره در دستور کار سیاستمداران ایرانی از دوران قاجار قرار داشت. آمریکا همواره یکی از کشورهای مناسب برای سیاستمداران ایرانی بود تا از طریق برقراری ارتباط با آن، سایه سنگین سلطه روسیه و انگلستان را کم کنند. آمریکا به عنوان کشوری پیشرفته و بدون سابقه استعماری، جایگاه مساعدی در اذهان سیاستمداران و مردم ایران داشت. ارتباط دولت ایران با ایالات متحد آمریکا از زمان اکتشاف نفت در ایران و با ورود مورگان شوستر به ایران گسترش یافت. پس از جنگ جهانی دوم که آمریکا به ابرقدرتی جهانی بدل شد، دولت ایران تلاش بیشتری برای نزدیکی به این کشور کرد.
دوره نخستوزیری محمد مصدق، یکی از مقاطع مهم تاریخ معاصر ایران است که دولت آمریکا جایگاه ویژهای در سیاست نیروی سوم ایران بازی کرد. در این دوره، مصدق به علت حمایت از ملی شدن صنعت نفت ایران، با دولت انگلستان وارد منازعه شد. مصدق برای بیرون از رفتن از بحران نفتی، به ارتباط با آمریکا به عنوان نیروی سوم این منازعه متمایل شد. مصدق امیدوار بود که دولت آمریکا جانب ایران را گرفته و با به رسمیت شناختن ملی شدن نفت ایران، انگلستان را از اقدام علیه ایران بازدارد. اما آنچه مصدق آرزو داشت، محقق نشد. دولت آمریکا در ابتدا با رویکردی دوپهلو سعی کرد این منازعه بطور مسالمتآمیز اما در نهایت به نفع انگلستان تمام شود.
دولت آمریکا از گسترش اندیشه ملی شدن صنعت نفت در سراسر جهان هراس داشت؛ زیرا تصور میکرد که با این روند، منافع نفتی آمریکا در خاورمیانه نیز به خطر میافتد. سرانجام سیاست نیروی سوم مصدق، به کودتای ۲۸ مرداد و سرنگونی مصدق توسط نیروی آمریکایی و انگلیسی رسید.
در همین راستا به مناسبت کودتای ۲۸ مرداد قصد داریم تا سهشنبه ۲۶ مرداد ماه ساعت ۱۵ با حضور دکتر سیروس فیضی در نشستی مجازی تحت عنوان «مصدق و آمریکا در معادلات جهانی» در صفحه مجازی کانون اندیشه جوان به نشانی canoon_org@ به گفتگو بپردازیم.
نشست دوم : نقش رسانه ها در کودتای مرداد
رسانههای بگانه در کودتای ۲۸ مرداد و قبل و بعد آن چه نقشی ایفا کردهاند
علل و عوامل موثر در کودتای ۲۸ مرداد همواره مورد بحث مورخان بوده است. این واقعه علاوه بر عوامل اقتصادی و سیاسی، ابعاد و وجوه روانشناختی و رسانهای نیز دارد که در تحلیل این واقعه، معمولاً از آن غفلت میشود. یکی از مصادیق مهم این وجه رسانهای، فعالیت مداوم رسانههای غربی (به ویژه رسانههای انگلیسی) در قالب روزنامه و رادیو علیه دولت مصدق است.
روزنامههای انگلیسی در جریان منازعات نفتی ایران و انگلیس، دائماً به تخریب شخصیتی مصدق پرداخته و او را سیاستمداری عوامفریب، کینهجو و بیعقل معرفی میکردند. و همچنین هرروزه رادیوی بیبیسی فارسی اخبار و تحلیلهای گوناگونی را علیه مصدق منتشر کرده و به گوش شنوندگان فارسیزبان میرساند. که تأثیر بسزایی در اذهان عمومی ایرانیان گذاشت و بسیاری از مردم و نخبگان را به مصدق بدبین کرد. و در تخریب چهره دکتر مصدق در داخل و خارج ایران نقش داشت و همین امر تأثیر بسزایی در روند پیروزی کودتاگران علیه مصدق داشت.
در همین راستا به مناسبت کودتای ۲۸ مرداد قصد داریم تا شنبه ۳۰ مرداد ماه ساعت ۱۵ با حضور دکتر مجید تفرشی در نشستی مجازی تحت عنوان «نقش مطبوعات و رادیوهای بیگانه در روند پیروزی کودتای ۲۸ مرداد» در صفحه مجازی کانون اندیشه جوان به نشانی canoon_org@ به گفتگو بپردازیم.
پاسخ